Zarząd KRIR w dniu 4 maja 2017 r. otrzymał odpowiedź resortu finansów na wniosek samorządu rolniczego, popierający wniosek Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego w sprawie podjęcia działań mających na celu zmiany przepisów dotyczące zmiany art. 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych w zakresie, w jakim przepis ten określa katalog podatników podatku od nieruchomości.
Samorząd rolniczy wnioskował o wprowadzenie lex specialis do zasad ustalania podatnika podatku od nieruchomości, zgodnie z którym podatnikami podatku w zakresie gruntów stanowiących przedmiot najmu, którego celem jest budowa i eksploatacja farm fotowoltaicznych, byłyby osoby będące posiadaczami zależnymi (najemcami) gruntów, jeżeli posiadanie (najem) wynika z umowy zawartej z właścicielem.
Ministerstwo Finansów odpowiada, że zgodnie z art. 3 ust.1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 716, z późn. zm.) zwanej dalej u.p.o.l. podatnikami podatku od nieruchomości są zasadniczo osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące: 1) właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, 2) posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych, 3) użytkownikami wieczystymi gruntów, 4) posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie: a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Nieruchomości Rolnych lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości, b) jest bez tytułu prawnego.
Podatek do nieruchomości jest podatkiem majątkowym, w którym przedmiotem opodatkowania jest majątek. Konstrukcja podatku zakłada, że obowiązek podatkowy uzależniony jest jedynie od faktu posiadania (władania) mieniem na podstawie określonych tytułów prawnych (np. własności, użytkowania wieczystego, posiadania). Bez znaczenia jest w tym wypadku fakt osiągania przez władającego pożytków z rzeczy. Osiąganie takich pożytków jest elementem kształtującym zobowiązanie podatkowe w przypadku podatków dochodowych, w których obowiązek podatkowy może powstać w związku z dochodami z tytułu wynajmowania nieruchomości. Istotą podatku od nieruchomości jest poziom uzyskiwanych dochodów z gruntu, a jedynie sam fakt władania nim.
Niemniej jednak sposób wykorzystania gruntu wpływa na wielkość opodatkowania. Inaczej traktowane są grunty rolne i lasy, które nie są zajęte na działalność gospodarczą. Grunty te są opodatkowane niewysokimi stawkami podatku rolnego czy podatku leśnego. Natomiast zajęcie gruntu na działalność gospodarczą powoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości zastosowanie najwyższych stawek podatkowych. Jest to uzasadnione logiką systemu opodatkowania nieruchomości, w którym gospodarcze wykorzystywanie gruntu przez przedsiębiorców implikuje konieczność zastosowania wyższych stawek. Nie jest istotna przyczyna zmiany wykorzystania gruntu przez władającego, stosunki prawne pomiędzy władającym, a wykorzystującym grunt, charakter umowy, jej odpłatność itp.
Jednocześnie należy mieć na względzie, że chociaż podatnikiem podatku od nieruchomości jest podmiot wymieniony w a rt. 3 ust. 1 ustawy, to jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby ekonomiczny ciężar podatku ponosił przedsiębiorca wykorzystujący gospodarczo grunt. Powszechną, zgodną z prawem, stosowaną praktyką jest umowne obciążanie najemcy kwotami odpowiadającymi wysokościom danin publicznoprawnych, jakie są uiszczane w związku z przedmiotem najmu.
Ustawa nakładająca podatek jest aktem normatywnym o charakterze generalnym i abstrakcyjnym, który w sposób jak najbardziej precyzyjny powinien regulować podstawowe elementy konstrukcyjne podatku ( w tym określenie podatnika). Jednocześnie przepisy powinny być jak najbardziej zwięzłe i syntetyczne oraz w jak najszerszym stopniu wyznaczać uniwersalne zasady dla ogółu podmiotów, bez zbędnej kazuistyki. Wprowadzenie w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych jednostkowego wyjątku dla określonego przypadku działalności gospodarczej (budowa i eksploatacja farm fotowoltaicznych) i jednej formy posiadania gruntu (najem) jest niezasadne.
W związku z powyższym resort finansów nie przewiduje podjęcia prac legislacyjnych zmierzających do zmiany przepisów dot. zasad określania podatnika w podatku od nieruchomości.
